Theo Đông y, hội chứng ruột kích thích được chia thành các chứng: tiết tả, phúc chướng, phúc thống, tiện bí. Nguyên nhân của bệnh này là do rối loạn chức năng của tạng phủ, đặc biệt là tỳ, can, thận, các yếu tố huyết ứ, đàm thấp. Hội chứng ruột kích thích là một bệnh phổ biến ảnh hưởng đến ruột già (hay đại tràng). Người bệnh thường có các biểu hiện như đau bụng, chướng bụng, đại tiện phân nát nhiều lần, phân lỏng xen kẽ, có thể kèm theo dịch nhầy. Bệnh thường xuyên tái phát gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và sức khỏe của người bệnh. Sau đây hcasp.com sẽ giới thiệu đến các bạn một số bài thuốc hay chữa hội chứng ruột kích thích nhé!
Mục Lục
Điều trị hội chứng ruột kích thích theo y học cổ truyền
Hội chứng ruột kích thích là do tạng tỳ điều phối vì tỳ chủ vận hóa và tiêu hóa đồ ăn thức uống, tỳ chủ hậu thiên và vận hóa, khí hóa đồ ăn thức uống.
Hơn nữa đại tràng là tạng phân thanh giáng trọc, đưa nước lên trên thì lại đưa ra ngoài nên phân nước và loãng không thành khuôn, nên nói khí của tỳ không đủ mạnh thì không điều hóa được thủy thấp mà sinh đàm, vậy nên khi đi ngoài nhìn thấy nhầy mũi.
Với hội chứng IBS thì điều trị đông y là một thế mạnh và với niên mạc đại tràng sự tưới máu kém so với các cơ quan nội tạng khác vậy nên đông y đưa thuốc ở dạng bã, giảm hấp thu ở ruột non và đưa xuống ruột già (đại tràng) để tác dụng tốt hơn. Tại Việt Nam hội chứng ruột kích thích có nhiều bài thuốc nam cho kết quả tốt, không những rẻ tiền mà lại an toàn, hiệu quả.
Một số bài thuốc hay điều trị bệnh theo thể bệnh
Đối với thể can tỳ bất hòa
Triệu chứng của thể này thường là đau bụng với cảm giác quặn thắt và giảm sau khi đi đại tiện xong, bệnh nhân thường táo bón hoặc xen kẽ với tiêu chảy và tiêu chảy nếu có thường xảy ra sau khi ăn phải một số thức ăn. Các đợt tái phát xảy ra khi gặp phải những stress tâm lý. Lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch huyền.
Pháp điều trị: Sơ can kiện tỳ.
Bài thuốc: Thống tả yếu phương gia vị.
Thành phần: bạch truật (sao vàng) 12g, trần bì 8g bạch thược 12g, phòng phong 8g sài hồ 8g chỉ thực 10g. Sắc uống ngày 1 thang.
Đối với thể tỳ vị khí hư
Với các triệu chứng như đại tiện lúc lỏng, lúc táo, bụng đầy ăn không tiêu ăn kém ngủ kém tinh thần mệt mỏi ngại nói, sắc mặt vàng úa, lưỡi nhợt, ít rêu, mạch tế nhược.
Pháp điều trị: Ích khí kiện tỳ.
Bài thuốc: Sâm linh bạch truật tán.
Thành phần: Đảng sâm 96g, biển đậu (sao) 96g, trần bì 64g, bạch truật (sao) 80g chích thảo 64g ý dĩ (sao) 64g phục linh 64g liên nhục 96g, cát cánh 64g hoài sơn (sao) 64g, sa nhân 64g. Tán bột. Ngày uống 15 – 20g chia 3 lần với nước táo sắc hoặc nước ấm.
Đối thể tỳ thận dương hư
Ở thể này các triệu chứng thường là đau bụng vào buổi sáng sớm, sôi bụng, đại tiện xong đỡ đau đau lưng mỏi gối, người lạnh, chân tay lạnh, sợ lạnh thích ấm, lưỡi nhợt rêu trắng, mạch trầm tế.
Pháp điều trị: Ôn thận kiện tỳ.
Bài thuốc: Tứ thần hoàn gia vị.
Thành phần: Bổ cốt chỉ 160g nhục đậu khấu 80g ngũ vị tử 80g ngô thù du 40g; sinh khương 300g, đại táo (bỏ hột lấy nhục) 240g. Tán bột làm hoàn. Ngày uống 16- 20g.
Đối với thể khí trệ thấp trở
Có các triệu chứng như bụng chướng bụng đau xen lẫn tiêu chảy; hoặc táo bón sôi bụng đầy bụng kém ăn, lưỡi nhợt rêu trắng nhớt, mạch nhu hoãn.
Pháp điều trị: Lý khí kiện tỳ, thanh nhiệt hóa thấp.
Bài thuốc: Sài hồ sơ can tán hợp bình vị tán
Thành phần: Sài hồ 8g, bạch thược 12g, chỉ sác 8g, chích thảo 4g xuyên khung 8g hương phụ 8g, thương truật 8g cam thảo 4g hậu phác 8g, trần bì 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Đối với thể khí trệ huyết ứ
Ở thể các triệu chứng thường là bụng chướng, bụng đau xen lẫn tiêu chảy; hoặc táo bón sôi bụng, ngực bụng đầy trướng đau lưng mỏi gối; người mệt chán ăn lưỡi tím có ban ứ huyết, mạch sáp.
Pháp điều trị: Sơ can lý khí hoạt huyết.
Bài thuốc: Sài hồ sơ can tán hợp kim linh tử tán.
Thành phần: Sài hồ 8g, bạch thược 12g, chỉ sác 8g, chích thảo 4g xuyên khung 8g; hương phụ 8g, kim linh tử 6g diên hồ sách 6g. Sắc uống ngày 1 thang.
Ngoài ra có thể sử dụng các bài thuốc Nam sau cũng hỗ trợ điều trị hội chứng ruột kích thích: Lấy lá mơ lông sa nhân, lá vọng cách, bạch truật mỗi thứ 12g. Sắc uống ngày 1 thang.
Đảng sâm 12g, bạch truật 12g, bạch biển đậu 12g hạt sen 12g hoàng kỳ 16g, củ mài 16g ý dĩ nhân 12 g; sa nhân 4g, cát cánh 6g và cam thảo 6g. Sắc uống ngày 1 thang.
