Một trong những ảnh hưởng lớn nhất mà tình trạng khu vực Bắc Cực dần ấm lên đó là ảnh hưởng mà nhiệt đang gây ra với lượng băng biển trong khu vực. Nhiệt độ ấm lên khiến băng tuyết ít đi, điều này có nghĩa là ánh mặt trời được phản chiếu ít hơn, nhiều nhiệt được các tầng nước sâu trên đại dương được hấp thụ. Hậu quả là đại dương ấm hơn, từ đó tiếp tục vòng luẩn quẩn vì làm cho băng biển tan mạnh mẽ hơn. Đứng trước sự việc này, nhiều nhà khoa học đang phát triển một công cụ AI (trí tuệ nhân tạo) có tên là Icenet có thể dự đoán tình trạng tan băng ở Bắc Cực trước nhiều tháng để từ đó có lên dự phòng cũng như chuẩn bị trước cho những tình huống xấu nhất xảy ra.
Mục Lục
AI – trí tuệ nhân tạo là gì?
Trí tuệ nhân tạo hay trí thông minh nhân tạo (Artificial intelligence – viết tắt là AI). Đây là một ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính (Computer science). Là trí tuệ do con người lập trình tạo nên với mục tiêu giúp máy tính có thể tự động hóa các hành vi thông minh như con người.
Trí tuệ nhân tạo khác với việc lập trình logic trong các ngôn ngữ lập trình. Đó là ở việc ứng dụng các hệ thống học máy (machine learning) để mô phỏng trí tuệ của con người trong các xử lý mà con người làm tốt hơn máy tính. Cụ thể, trí tuệ nhân tạo giúp máy tính có được những trí tuệ của con người như: biết suy nghĩ và lập luận để giải quyết vấn đề, biết giao tiếp do hiểu ngôn ngữ, tiếng nói, biết học và tự thích nghi,…
Tuy rằng trí thông minh nhân tạo có nghĩa rộng như là trí thông minh trong các tác phẩm khoa học viễn tưởng. Nó là một trong những ngành trọng yếu của tin học. Trí thông minh nhân tạo liên quan đến cách cư xử, sự học hỏi và khả năng thích ứng thông minh của máy móc.
Hệ thống AI Icenet đang được phát triển sẽ dự đoán được việc băng tan?
Theo Indian Express, những dự đoán từ AI sẽ làm nền tảng cho hệ thống cảnh báo sớm. Qua đó giúp bảo vệ động vật hoang dã và các cộng đồng sống ven biển. Cũng từ đó tránh khỏi thiệt hại do tình trạng tan băng gây ra. Một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế của British Antarctic Survey (BAS) và Viện Alan Turing (Anh) cho biết. Hệ thống AI tên icenet sẽ giải quyết thách thức trong việc đưa ra các dự báo về băng tan ở Bắc Cực. Điều mà các nhà khoa học không thể làm trong nhiều thập kỷ.
Băng biển – lớp nước biển đóng băng nằm ở cực Bắc và cực Nam được cho là rất khó dự báo. Vì nó có quan hệ phức tạp với bầu khí quyển bên trên và đại dương bên dưới. Nhiệt độ ngày càng tăng đã khiến diện tích băng biển giảm một nửa trong 40 năm qua. Tương đương một khu vực có diện tích gấp 25 lần nước Anh. Hiện tượng tan băng có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với khí hậu toàn cầu. Đặc biệt là đối với hệ sinh thái ở Bắc Cực. Bên cạnh đó nó còn tác động tiêu cực đến sinh hoạt của các cộng đồng bản địa sinh sống. Đó là nhờ chu kỳ băng biển theo mùa.
Độ chính xác và tầm quan trọng của IceNet
Icenet dự đoán chính xác đến 95% sự xuất hiện của băng biển trước hai tháng. Tốt hơn so với những mô hình vật lý mà các nhà nghiên cứu đang sử dụng. Tom Andresson – nhà khoa học dữ liệu tại phòng thí nghiệm BAS AI cho biết. “Bắc Cực là khu vực nằm ở tuyến đầu của biến đổi khí hậu. Và đã bị ấm lên rất nhiều trong 40 năm qua. Icenet chạy nhanh hơn hàng nghìn lần so với phương pháp truyền thống. Nó có thể dự báo băng biển để hỗ trợ các nỗ lực phát triển bền vững ở Bắc Cực”.
Hệ thống kết hợp dữ liệu từ cảm biến vệ tinh với kết quả phân tích khí hậu từ máy tính. Khác với hệ thống dự báo thông thường cố gắng mô hình hóa các quy luật vật lý. Icenet được thiết kế dựa trên khả năng học sâu. Nhờ vậy, mô hình sẽ hiểu được cách băng biển đã biến đổi trong hàng nghìn năm qua. Cùng với dữ liệu mà các nhà khoa học quan sát được. Hệ thống có thể dự báo tình trạng của băng biển ở Bắc Cực trong tương lai.
Andersson cho biết. “Giờ đây, chúng tôi đã chứng minh rằng AI có thể dự báo chính xác băng biển. Mục tiêu tiếp theo là phát triển phiên bản thường ngày của mô hình, để nó chạy công khai theo thời gian thực, giống như dự báo thời tiết. Hệ thống này có thể vận hành như một hệ thống cảnh báo sớm về các rủi ro mất băng trên biển”.
