Vị thuốc Nhũ hương là chất keo nhựa khô của loại cây nhũ hương. Những giọt nhựa cây giống như núm vú có mùi thơm nên có tên là nhũ hương. Vị đắng, tính bình, vào kinh tâm, tỳ, gan, nhũ hương có tác dụng thúc đẩy tuần hoàn máu, tiêu ứ huyết, trị nhọt, giảm đau, điều khí. Trị đau bụng kinh, vô kinh, đau thượng vị, thấp khớp, té ngã, trường ung, chấn thương. Vị thuốc nhũ hương như một loại thuốc lần đầu tiên được ghi vào danh sách thuốc đặc biệt của một Danh y biệt lục, còn được gọi là Thiên trạch hương, Hắc lục hương, Địa nhũ hương. Bài viết dưới đây hcasp.com sẽ mang đến cho các bạn các bài thuốc hay giúp tiêu nhọt, giảm đau từ vị thuốc Nhũ hương nhé!
Mục Lục
Mô tả dược liệu Nhũ hương
Đặc điểm dược liệu
Nhũ hương là cây thân nhỡ, chiều cao khoảng từ 4 – 5m, một số cây có thể phát triển đến 6m. Cây sống khỏe, vỏ có trơn nhẵn và có màu nâu nhạt. Ở thân cây và những cành to, vỏ cây thường có xu hướng bong vảy.
Lá có dạng kép cánh lẻ, mọc đối xứng và thường mọc thưa ở phần trên. Cuống lá có lông trắng bao phủ, một lá kép có khoảng 7 – 10 đôi lá, mọc đối xứng và không có cuống. Lá đơn ở dưới cuống nhỏ và lớn dần ở ngọn. Lá có chiều dài khoảng 15 – 25cm.
Hoa mọc thành cụm, kích thước nhỏ, hoa có 5 cánh, hình bầu bục và có màu vàng nhạt, ở giữa có màu nâu cam. Hạch quả hình trứng ngược, mỗi ngăn có chứa một hạt.
Tác dụng dược liệu
Nhũ hương chứa hỗn hợp acid mastixic, acid masticolic, một ít masticaresen; tinh dầu có mùi long não. Nhũ hương là keo nhựa khô của cây nhũ hương. Nhựa cây chảy xuống thành giọt giống hình núm vú lại có mùi thơm nên có tên nhũ hương.
Theo dược lý cổ truyền, nhũ hương có tác dụng hoạt huyết giảm đau, chủ trị các chứng đau kinh, tắt kinh đau vùng thượng vị đau phong tê thấp, té ngã chấn thương, trường ung. Ngoài ra thuốc có tác dụng tiêu phù sinh cơ trị các chứng nhọt lở lâu ngày khó lành miệng. Còn theo dược lý hiện đại, nhũ hương có tác dụng giảm đau
Một số bài thuốc hay từ vị thuốc Nhũ hương
Bài thuốc bột nhũ hương
– Nguyên liệu: nhũ hương 6g, một dược 6g xuyên khung 6g bạch chỉ 12g xích thược 12g, đan bì 12g, sinh địa 12g cam thảo 4g.
– Cách làm: Các vị nghiền bột, mỗi lần uống 4g, ngày uống 2 lần, chiêu với rượu (hoặc sắc nước uống).
Bìa thuốc bột thất ly
– Nguyên liệu: nhũ hương 6g, chu sa 6g, một dược 6g, huyết kiệt 8g, hồng hoa 8g, nhi trà 12g, xạ hương 2g, băng phiến 4g.
– Cách làm: Các vị nghiền bột mịn. Mỗi lần 2,4- 3g, chiêu với rượu.
Trị đau do bị đánh ngã gây chấn thương (gãy xương, bong gân), ứ huyết nhưng chưa rách da
– Nguyên liệu: nhũ hương sống, một dược sống, giun đất cổ trắng, bạch chỉ mỗi vị 125g; xuyên ô sống, thảo ô sống, tử kính bì mỗi vị 250g, xuyên tiêu 63g, cóc 8g, nam tinh sống 200g.
– Cách làm: Các vị nghiền bột mịn, thêm giấm, hành, nước, đường đỏ, lòng trắng trứng gà hoặc rượu làm thuốc đắp. Tùy theo chỗ đau mà dùng lượng bột cho thích hợp.
Bài thuốc thoát mủ, tiêu nhọt, trị mụn nhọt sưng đau
Bột Nhũ hương tiêu độc: nhũ hương, một dược mỗi vị 6g; thiên hoa phấn đại hoàng hoàng kỳ ngưu bàng tử mẫu lệ mỗi vị 12g kim ngân hoa 20g cam thảo 4g. Sắc uống.
Bài thuốc trị vết loét lâu ngày, eczema, sưng độc không rõ nguyên nhân
– Nguyên liệu: bột nhũ hương 20g, một dược 20g, chu sa 12g, colophan 250g hạt thầu dầu 200g.
– Cách làm:
+ Bóc bỏ vỏ hạt thầu dầu, giã nát, thêm bột colophan, giã cho đến khi thành dạng mỡ, thêm các bột thuốc khác vào, giã kỹ cho đều là được.
+ Rửa sạch chỗ đau, bôi thuốc lên dày gần 1mm, băng cố định.
+ Mỗi ngày thay thuốc 1 lần. Khi miệng vết thương sạch, lấy gạc tiệt trùng đậy lên; sau 3-4 ngày là khỏi.
Bài thuốc trị lao hạch
Nhũ hương, một dược, băng phiến hồng hoa bạch chỉ tam thất mỗi vị 2g, xạ hương 0,4g, hải mã 1 cái. Trộn với ít nước hoặc rượu, làm thành cao, đắp ngoài.
Trên đây, là một số bài thuốc dùng nhũ hương để trị lao hạch vết loét lâu ngày, tiêu nhọt, trị mụn,… rất hiệu quả.
