Răng sữa chính là những chiếc răng được mọc lên đầu tiên của trẻ. Chúng sẽ bắt đầu mọc khi trẻ được khoảng 6 tháng tuổi. Vào độ tuổi thay, những chiếc răng sẽ tự động rụng. Hoặc chúng sẽ lung lay theo một quy luật tương tự nhau, lần lượt từng chiếc một. Vào lúc này, dưới các chân răng sữa sẽ có những mầm răng vĩnh viễn mọc thẳng lên. Và chúng làm tiêu đi chân răng sữa. Do đó, những thân răng sữa phía trên sẽ tự động rụng đi để nhường chỗ cho các răng vĩnh viễn mọc lên.
Hiện tượng thay răng sữa là những điều vô cùng tự nhiên. Ta sẽ bắt gặp ở mọi đứa trẻ kể từ khi chúng được 5 tuổi. Việc này đôi khi sẽ vô cùng đơn giản, nhưng có khi chúng lại là nỗi đáng sợ cho không ít đứa trẻ. Tuy nhiên, không phải bậc cha mẹ nào cũng đều biết cách ứng phó. Có một số bậc cha mẹ thường nghĩ rằng việc cho trẻ đi nhổ răng tại nha sĩ sẽ không cần thiết. Bởi vì điều này vừa tốn thời gian và cũng mất chi phí. Vậy thì cha mẹ có nên tự nhổ răng sữa cho trẻ tại nhà hay không?
Theo thống kê, tại bênh viện nhi đồng 1 TP.HCM hàng năm ghi nhận được thừ 30-50 ca tự nhổ răng tại nhà và đã gây ra biến chứng. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu một số lời khuyên của các chuyên gia dành cho các bậc cha mẹ dưới đây.
Mục Lục
Độ tuổi thay răng sữa của các bé
Thứ tự độ tuổi thay răng sữa của các bé:
- Răng cửa giữa: 5-7 tuổi
- Răng cửa bên: 7-8 tuổi
- Răng hàm sữa thứ nhất: 9-10 tuổi
- Răng nanh sữa: 10-11 tuổi
- Răng hàm sữa thứ 2: 11-12 tuổi
Khi đến tuổi thay răng sữa mà vẫn không lung lay hay rụng đi thì cần phải có tác động bên ngoài để nhổ răng sữa. Nhằm giúp răng vĩnh viễn mọc lên đúng vị trí. Việc mọc hay thay răng ở trẻ có thể sớm hoặc chậm hơn từ 6 – 12 tháng so với thời gian trên. Nhưng chúng không có ảnh hưởng gì đến sự phát triển của trẻ.
Mẹo phân biệt răng lung lay với răng bị các bệnh lý
Răng sữa lung lay sinh lý thì thường phù hợp với lứa tuổi trẻ thường thay răng. Sự lung lay sẽ bắt đầu tăng dần chứ không bất ngờ gây đau; cản trở ăn nhai của trẻ; trẻ có thể cảm nhận từ từ. Còn các trường hợp khác nếu răng lung lay thì bao giờ răng cũng kèm theo bệnh lý liên quan trực tiếp đến răng hoặc vùng quanh răng. Có khối sưng nề, lỗ rò mủ, răng tổn thương vỡ lớn thân răng, có thể chỉ còn chân răng. Lung lay thay đổi đột ngột; gây cản trở cho trẻ ăn uống; có cảm giác đau khi chạm vào hay ăn nhai ở vùng răng đấy.
Những nguy cơ và biến chứng hay gặp khi tự nhổ răng sữa tại nhà
Khi trẻ nhổ răng sữa tại nhà thường gặp một số nguy cơ. Không nhổ hết toàn bộ răng; chảy máu tại vùng nhổ kéo dài; nhiễm trùng do không sát khuẩn dụng cụ hay vệ sinh tay trước khi nhổ răng. Có thể sẽ bị nuốt phải chiếc răng nếu như tư thế nhổ không phù hợp. Do nhổ lần đầu đau nên trẻ sẽ bị ám ảnh và đau.
Đây là thời điểm những chiếc răng vĩnh viễn sẽ được mọc lên. Vì vậy nếu trẻ nhổ răng tại các phòng khám thì sẽ đảm bảo được hơn rất nhiều.
Các trường hợp cha mẹ không nên tự ý nhổ răng tại nhà
Những trẻ có bệnh toàn thân (như đái tháo đường týp 1). Nếu tự ý nhổ răng tại nhà sẽ không kiểm soát được khả năng cầm máu sau khi nhổ răng; có nguy cơ nhiễm trùng cao. Những trẻ mang bệnh tim mạch có nguy cơ viêm nội tâm mạc, các bệnh về máu, bệnh gan thận, thấp khớp hay truyền nhiễm… thì việc nhổ răng phải có sự đồng ý của các bác sĩ chuyên khoa nhi, tim mạch, răng hàm mặt… phải tuân thủ phác đồ khánh sinh nghiêm ngặt trước và sau khi nhổ răng.
Bác sĩ trước khi nhổ răng cũng phải khai thác kỹ lưỡng tiền sử của trẻ; bệnh sử nha khoa và bệnh lý toàn thân để có phương pháp nhổ răng phù hợp cho từng trường hợp riêng biệt. Trẻ đang sốt cao, đang có viêm lợi cấp… thì không nhổ răng cho đến khi hết các triệu chứng toàn thân và tại chỗ.
Một số lời khuyên của thầy thuốc
Khi răng sữa đến tuổi thay sinh lý và có dấu hiệu bắt đầu lung lay thì bố mẹ có thể giúp bé tác động lực vào răng để đẩy nhanh quá trình thay răng của trẻ. Bố mẹ có thể rửa sạch tay hoặc quấn gạc vào ngón trỏ lung lay chiếc răng theo chiều trong ngoài, lực tăng dần theo ngày. Cho đến khi chiếc răng có độ lung lay lớn thì trẻ nhổ răng sẽ bớt được cảm giác đau và khó chịu.
Sau khi nhổ răng sữa bác sĩ sẽ cho trẻ cắn bông (gạc) trong vòng 15 – 20 phút, bố mẹ nên nhắc trẻ cắn chặt gạc; nuốt nước bọt bình thường; không dùng lưỡi đá vào chỗ răng mới nhổ để tránh chảy máu kéo dài; ăn đồ mềm và nguội; vệ sinh răng miệng như thường ngày. Nếu có hiện tượng chảy máu kéo dài không cầm, sưng đau tại vùng nhổ răng, sốt và các dấu hiệu toàn thân khác thì liên hệ ngay với bác sĩ.
Hãy chú ý đến vấn đề nhỏ nhặt trong cuộc sống này để những đứa trẻ trong gia đình bạn ngày càng hạnh phúc và có được một sức khỏe tốt.